Wacław Potocki
Gdy zbywało na przedmiocie do rozmowy, wydobywał gospodarz jedną z licznych ksiąg ze swymi utworami i stosownie do usposobienia i upodobań słuchaczów odczytywał im bądź ustępy
poważnej _Argenidy, _bądź jowialne i tłuste dykteryjki, których olbrzymie zbiory pozostawił w rękopisie.
Wrażenie, jakie te utwory wywoływały na słuchaczach, ich spostrzeżenia, pochwały, służyły poecie za wskazówkę tonu i formy, w jakiej winien wypowiadać swe pojęcia i uczucia,
jeżeli mają trafić do serc i umysłów czytelników.
Gdy rozpoczął pracować nad _Wojną chocimską, _niejeden z tych gości, będąc uczestnikiem wyprawy lub znając jej szczegóły od bliskich sobie osób, dostarczył zapewne Potockiemu
swych wiadomości, spostrzeżeń, sprostowań; we własnej rodzinie zebrał on opowieści o czynach Lipskich, Pisarskich, od dalszych zaś — wiadomości tyczące się udziału ziemian
małopolskich, jak Rzeczyccy, Kochanowscy i inni.
Pierwotnym zamiarem poety było niewątpliwie przerobienie łacińskiego opisu Jakuba Sobieskiego wierszem polskim, w ciągu pracy dopiero przybywały mu z różnych źródeł szczegóły,
których sumienność historyka i życzliwość dla swych współziemian nie pozwalała pominąć; z drugiej strony — myśl poety, zmierzającego ku moralnemu podniesieniu
współczesnych, zwracała się od czasu do czasu ku rażącym ją wadom i nadużyciom i pobudzała do kreślenia satyrycznych obrazów ówczesnego życia, a nade wszystko do propagowania
wszelkimi sposobami pojęć poety o zadaniu szlachty i konieczności obalenia potęgi niewiernych siłą oręża polskiego.
Za wzór co do sposobu uporządkowania całego materiału historycznego i prowadzenia opowieści, przeplatanej bądź klasyczno-mitologicznymi ozdobami, bądź lirycznymi i satyrycznymi
zwrotami, służyły utwory Twardowskiego, które znał i cenił Potocki.
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 Nastepna>>